KAROTİS (ŞAHDAMARI) ANJİO

Şah damar tıkanıklığı ve inme nedenleri olarak;
Tütün ve tütün ürünleri kullanımı
Kanda yüksek miktarda yağ ve kolesterol bulunması
Yüksek kan basıncı
İleri yaş ve erkek cinsiyet

Boynumuzun her iki yanında karotis arterlerimiz (halk arasındaki adıyla ‘Şah damarı’) vardır. Karotis arter hastalığı inme veya serebrovasküler ataklara yol açabildigi için ciddi seyredebilen bir durumdur.
İnme beyne giden kan akımının, damarın ateroskleroz nedeniyle tıkanması veya pıhtı oluşumuna bağlı, kesildiginde ortaya çıkar, “Eğer beyne giden kan akımı birkaç dakikadan fazla kesintiye uğrarsa beyin hücreleri ölmeye baslar. İnme beyin hasarı, felçler, uzun dönemli sakatlık ve ölümle sonuçlanabilir. Şah damarı hastalığı karotis arterlerde ileri derecede daralma ya da tam tıkanma ortaya çıkana kadar belirti vermeyebilir. Bazı kişilerde inme hastalıgın ilk bulgusudur. Karotis arter hastalığı kalp problemleri ve beyin kanamalarıyla birlikte başlıca inme sebeplerindendir”, yaşam tarzında değişiklik, ilaç kullanımı ve/veya tıbbi-cerrahi tedavilerin, karotis arter
hastalığının ortaya çıkmasını engelleyebildiğini ya da ortaya çıkmış hastalığı tedavi ederek inme riskini önemli ölçüde azaltabildiğini belirtiyor.

Metabolik sendrom
Fiziksel aktivite azlığı
Ailede damar sertliği öyküsü
İnsülin direnci veya diyabete bağlı yüksek kan şekeri düzeyi önemli rol oynamaktadır.
Şah damar tıkanıklığı için risk taşıyan kişiler tüm vücutda ateroskleroz geliştiği için aynı zamanda koroner arter hastalıgı ve kalp hastalıgı gelisimi için de riskli hasta grubunu oluşturmaktadırlar.
Bu risk faktörlerine sahip olmak mutlaka karotis arter hastalıgına yakalanacagınız anlamına gelmez. Ancak bu faktörlerden bir ya da daha fazlasına sahipseniz hastalıgın gelisimini engellemek için gerekli önlemleri alınması gereklidir.
Karotis Arter Hastalığının Belirti ve Bulguları Nelerdir?
Karotis arter hastalığı, karotis arterler ileri derecede daralana ya da tam tıkanma oluşana kadar belirti ve bulgulara yol açmayabilir. Görülebilecek başlıca bulgular; dikkatli bir muayenede boyunda darlığa bağlı üfürüm duyulması, geçici iskemik atak dediğimiz 24 saatden daha kısa sürede düzelebilen geçici felç tablosu ve inme sayılabilir.
​

Görülebilen Bulgular

Vücudun bir yarısında yüzü de içine alan çeşitli derecelerde güç kaybı ve/veya hissizlik
Konuşma ve anlama güçlüğü, bir ya da her iki gözde ani görme kaybı-görmede azalma
Baş dönmesi-denge bozukluğu
Sebepsiz, ani baslangıçlı şiddetli baş ağrısı
Bazen çok kısa süreli olabilen bu semptomlar arkadan gelecek ağır bir inmenin isareti
olabileceginden mutlaka acil olarak bir sağlık kuruluşuna basvurulmalıdır.
Aksi takdirde inme gelişimi; kalıcı beyin hasarı, felçler, çeşitli vücut fonksiyonlarında kayıp ve hatta ölüme yol açabilir.
Tanısal Testler
Kapsamlı bir muayene ve tahliller ile birlikte şah damarına yönelik tanıda ; Karotis doppler, MR Anjio,BT Anjio ve karotis anjio kullanılmaktadır.

Şah Damarı Tıkanıklığında Tedavi

Karotis arter hastalığı tedavisinde; yaşam tarzı-diyet değişiklikleri, kan sulandırıcı ve kolesterol düşürücü ilaçların kulanımının başı çektiği ilaç tedavisi, radyolojik ve cerrahi girişimler kullanılmaktadır.
Yasam tarzı degişiklikleri ile; gelişebilecek karotis arter hastalığını önleyebilir ve/veya kötüye gitmesini engelleyebiliriz. Sağlıklı bir diyet uygulanması ve ideal kilonun korunması kolesterol seviyenizin uygun sınırlarda kalmasına ve yüksek kan basıncı gelisimine yardımcı olur. Fiziksel aktivitenin arttırılması ideal kilonun korunması ve iyi kolesterol (HDL) seviyenizin yükselmesini sağlar.
Tütün ürünlerinin kullanılmaması genel sağlımız yanında kalpdamar hastalıkları açısından da kritik öneme sahiptir.
​

Şah Damarı Tıkanıklığında Cerrahi Tedavi

Şah damar hastalığının ilaç dışı tedavilerinde darlık olusan bölgede cerrahi ya da girisimsel anjiyografi teknikleriyle darlıgın mekanik olarak giderilmesi hedeflenir. Hasta için hangi tedavi biçiminin uygun olduguna hastanın yaşı, genel saglık durumu, mevcut risk faktörleri, darlığın derecesi gibi faktörler değerlendirilerek verilir.
Şah Damarı Tıkanıklığının Giderilmesi (Karotis Endarterektomi)
Karotis endarektomi lokal (bölgesel), ya da genel anestezi altında gerçeklestirilir. Cerrahi girişim hastanın darlık olan şahdamarı tarafında, boyun bölgesinden yapılan
bir kesiden yapılır. Darlığın oldugu bölgede şahdamarı açılarak daralmaya yol açan plak çıkarılır. Yaklasık 45 dakika kadar süren operasyon sonrası çoğu hastamız ameliyat ertesi gün taburcu edilmekte ve 1 hafta içinde normal yaşantısına dönmektedir.