TAVİ
Tanısı konmuş aort kapak hastalıklarında tedavi, açık kalp ameliyatı ile fonksiyonu bozulmuş olan aort kapak çıkarılarak mekanik veya biyoprotez kapak yerleştirilerek yapılmaktadır.
Açık kalp ameliyatının yüksek risk taşıdığı hastalarda ise Transkateter Yöntemle Aort Kapak Değiştirilmesi (TAVI) yöntemi uygulanmaktadır. Bu alternatif yöntem, ileri yaşa bağlı oluşan kalp kapak yapısının bozulması ve kireçlenmesi nedeniyle oluşan ciddi aort darlığı (dejeneratif aort darlığı) olan hastalara uygulanabilmektedir. Transkateter Yöntemle Aort Kapak Değiştirilmesi (TAVI) yöntemi ile hastaya açık kalp ameliyatı yapılmadan, kasık atar damarından girerek, kateter yöntemi kullanılarak kalbe aort kapak takılması işlemidir. Bu işlem sırasında takılan kalp kapakları halen tüm dünyada ve ülkemizde kapak değişim ameliyatlarında kullanılan ve hayvanlardan elde edilen biyolojik kalp kapaklarıdır. TAVİ yönteminde bu biyolojik kapak, bir stent kılıf içerisine yerleştirilmekte ve stent açıldığında kapak takılan bölgeye sıkıca tutunup yerleştirilmektedir.
Vücuda kanı pompalayan kalp ile ana atardamar aort arasında bulunan aort kapağında ilerleyen yaşlarda bozulma ve kireçlenme ile darlık meydana gelebilmektedir. Toplumun ortalama yaşının artması ile bu tür kapak hastalığını daha çok görmeye başladık. Bu hastalıkta uzunca bir dönem hiç şikayet olmamakta şikayetler ortaya çıktığında klinik gidiş süratle kötüye gitmekte hastaların hemen tamamı 3-5 yıl içerisinde kaybedilmektedir. Oluşan darlığın derecesine göre kişi de eforla ortaya çıkan göğüs ağrısı, bayılma, nefes darlığı ve hatta ani ölümler görülebilmektedir. Bu hastaların şikayetler açısından yakın takip edilmesi, şikayeti ortaya çıkan hastalara müdahale edilmesi darlığın bir şekilde düzeltilmesi gerekmektedir.
TAVI yöntemi hangi hastalara daha çok uygulanıyor?
TAVİ yöntemi öncelikle, cerrahi olarak kapak takılması için açık ameliyat olamayacak veya açık ameliyat riski yüksek olan hastalarda uygulanmaktadır. Bunun dışında açık ameliyat için herhangi bir engeli olan hastalarda da bu yöntem uygulanabilmektedir. Bu konuda özellikle çok yaşlı, akciğer, karaciğer veya böbrek fonksiyon bozukluğu olan hastalar ya da daha önceden başka açık kalp ameliyatı geçirmiş olan hastalar, açık ameliyat için yüksek riskli olarak kabul edilmektedir. TAVİ yönteminin, açık ameliyatın uygun olmadığı bu hastalarda yaşam süresinin uzatılması ve hastanın klinik durumunun iyileştirilmesi konularında etkili olduğu bilinmektedir.
İşlem nasıl uygulanıyor?
TAVI işlemi genel anestezi altında veya derin sedasyon ve analjezi ile yapılabilmektedir.Biz merkezimizde derin sedasyon ve güçlü ağrı kesiciler ile genel anestezi uygulamadan yapmaktayız. İğne ile kasık bölgesinden geçen atardamara girildikten sonra özel bir teknikle iğnenin girdiği yere işlem boyunca kalacak ve işlem sonunda çıkarılacak olan ve balonun ilerletilebileceği bir plastik boru sistemi yerleştirilir.
Bu boru sisteminin yerleştirilmesi işlemi 2 türlü yapılabilir. Birinci yol cilt aracılığıyla, ikinci yol ise atardamarın cerrahi olarak açılıp görülmesiyle gerçekleşmektedir. Hangi yöntemin gerekeceği işlem öncesi yapılan tetkikler ve işlem sırasındaki değişkenlere göre belirlenir.
Benzer bir plastik boru sistemi toplardamara da benzer şekilde cilt yolu ile cerrahi işlem yapılmaksızın yerleştirilir. Bu sistem içerisinden kalbe bir geçici pil sisteminin kablosu gönderilir. Daha sonra atardamara yerleştirilen plastik boru sisteminin içerisinden uzun bir kılavuz tel kapağa gelinceye kadar damar boyunca kalbe doğru ilerletilir.
Doktor teli görmek için röntgen ışınından yararlanan bir cihaz (skopi) kullanır. Tel doğru yere yerleştirildikten sonra, kapakta yeterli açıklık sağlanması amacıyla bir balon tel üzerinden ilerletilerek daralmış olan kapağın içine yerleştirilir. Tam bu sırada; kalp, toplardamara yerleştirilen, kalbin sağ karıncığına kadar uzanan pil kablosu ve hasta vücudunun dışındaki pil bataryası aracılığıyla hızlı şekilde uyarılır.
Kalbin hareketinin kısıtlandığı bu pille uyarma aşamasında balon şişirilir, böylece kapak mümkün olduğunca genişletilir. Balon çıkartıldıktan sonra kalp pille tekrar uyarılır ve eş zamanlı olarak bu sefer yapay kalp kapağı genişletilen bölgeye özel bir teknikle yerleştirilir.
İşlemin sonunda kılavuz tel çıkarılır. Kasığa yerleştirilmiş olan plastik boru sistemi de bir müddet sonra çıkarılır ve girişim yapılan bölge dikişler vasıtasıyla kapatılır.
Kasık bölgesinde veya kalbe ulaşmak için kullanılacak karın bölgesindeki damarlarda bir tıkanıklık varsa göğüs ön duvarındaki kol damarından ve ya doğrudan ana atardamardan (aort damarı) veya göğüste küçük bir kesi yapılarak kalbin uç kısmına ulaşılabilinmekte ve buradan kalbe ilerletilen kateter ilede kapak yerleştirilebilmektedir.
KAN SULANDIRICI KULLANILMASI ŞART
Hastalar TAVİ işleminden sonra 2-3 gün koroner yoğun bakımda tutulabilmektedir. Hastanede iken ve hastaneden taburcu olduktan sonraki en az 3-6 aylık süre boyunca hastalara 2 adet (aspirin ve klopidogrel) kan sulandırıcı ilaç verilmesi gerekmektedir.
TAVİ yönteminde riskler nedir?
Yapılan TAVI uygulamasının da diğer işlemler gibi bir takım riskleri bulunmaktadır. Bu işlemin riski kalbin pompalama gücüne, genel sağlık durumuna ve diğer organların ne kadar sağlıklı olduğuna bağlıdır. Bu işlemde ölüm ve maluliyet riski kardiyoloji alanında kullanılan diğer tanısal ve tedavi edici yöntemlere göre daha yüksektir. Yine cerrahiye alternatif olan bu yöntemin, zaten ameliyat yapılamayan ya da ameliyat riski yüksek hastalarda yapıldığı unutulmamalıdır.
İşlem ve sonrasındaki 30 günlük süreçte ölüm oranı % 3-9 arasında değişmekte olup cerrahi müdahale ile benzerdir. Girişim yapılan damarlarda yırtılma, kanama olabilir ve buna bağlı cerrahi müdahale ve kan nakli gerekebilir.
Kalbin yırtılması atardamarın yarılması (diseksiyon)ve kalp etrafında sıvı toplanması görülebilecek diğer komplikasyonlardır. Bu tür komplikasyonlar geliştiğinde acil şartlarda açık kalp cerrahisi gereksinimi olabilir. Yine işleme bağlı kapaktan balon esnasında kopan parçacıklara başlı felç geçirme, kapak yeterzisliği, kapağın kalbin iletim sistemini etkilemesine bağlı kalp pili takılma ihtiyacı olabilir.